Gözlük kullanmaya baslayan kisilerde, belli bir süre sonra bazi aliskanliklar olusur. Gözlügü takip, çikarirken, silerken, bir zemin üzerine koyarken, kordon veya zincirle boyunda asili tutarken, bas üzerine kaldirirken, kilifina yada kilifsiz cebe çantaya yerlestirirken ortaya çikan bazi hareketler, hep benzer biçimde düsünmeden yapilir. Bu aliskanliklarin hepsi, gözlügün ömrünü, yapisini, ayarlarini etkiler. Eger bu aliskanliklarin içinde yanlis bir zorlama, yanlis bir hareket varsa, gözlük zorlamanin oldugu bölgeden kirilabilir. Bu olumsuzluklari gidermek için, sirasiyla sunlara dikkat etmek gerekir.

Gözlük kullanilmadigi zamanlarda,mutlaka sert koruyucu bir kilifta muhafaza edilmeli ve mümkün oldugunca oturulan, dayanilan üzerinde esya bulundurulan bir zemine konulmamalidir. Oturulan sandalye, koltuk, kanepe, yatak üzerine birakilip unutulan gözlükler her an bir kazaya ugrayabilir. Böyle bir aliskanlik edinilmisse hemen vazgeçilmesi gerekir.

Gözlügün Ayarlari Bozulursa ?

Bu durumu anlamak için gözlük saplari açilarak düzgün (masa üstü vs.) bir zemine konur. Sayet saplardan biri zemine degmiyorsa,gözlük yüzde egri duracaktir. Bu pozisyondayken gözlük halkalarina yukaridan bakildiginda, halkalardan biri içe dogru bir konumda ise, gözlük köprü kismindan egilmis demektir. Bu gözlük yüzde,bir halkasi yüze yakin, diger halkasi gözden uzak duracaktir.Bunlarin disinda, sap açikliklari gövde ile 90 derecelik açi teskil etmiyor ve disa dogru açilmamissa, gözlük yüze bol gelecek ve düsme egilimi gösterecektir. Sayet bu sap bu sekilde açilmissa, gözlügün açilan sap yönünde yüze yaklastigi görülecektir.

Metal ve plastik çerçevelerde sap vidalarinin gevsemesiyle saplar sik sik cama çarpacak ve cam üzerindeki kaplama veya polisaja zarar vererek matlasmasina neden olacaktir.Gözlük katlandiginda saplar düzgün kapanmiyor, asagi veya yukari dogru dogru açi teskil ediyorsa, sap menteselerinin egimi yanlistir. Bu durum gözlügün kilifa girmesini zorlastir. Gözlük saplari genellikle düzgündür. Bazen yapimci firma veya teknisyen gözlükçü tarafindan sakaklar üzerindeki baskiyi azaltmak için hafif bir kavis verilir. Bilinçli yapilan bu islem disinda saplardaki asagi-yukari, içe ve disa egimler gözlügün yüzdeki konforunu olumsuz etkiler.

Bu tür ayar bozukluklari görünümü de kötülestirir.Metal gözlüklerde, camlari halka içine zapteden vidalar zamanla gevseyip camlarin düsüp kirilmasina neden olabilir. Fakat bu durum kullaniciyi daha önceden uyarir. Gözlük camlari silinirken gevsemis vidalar camin yatak içinde oynamasina ve ses çikarmasina neden olur. Bu ses camin düsebileceginin de habercisidir. Özellikle plastik çerçeveleri veya plastik camli,plastik ve metal çerçeveleri sicakligin 40 dereceyi geçtigi yerlerde birakmamak gerekir. Birakilan gözlükler,sicakliklarinin 60-70 dereceye çikmasiyla deforme olur, parlakliklarini kaybederler. Özellikle yansimasiz kaplamali plastik camlarin kaplamalari, bu sicakliga dayanamaz.

Gözlügün Temizlenmesi ?

Silme bezinin yumusak, hidrofil (su tutucu) ve cam üzerinde kolay hareket eden malzemeden olmasina titizlik gösterilmeli, silme bezi içinde kum, toz, kir olmamalidir. Eger çikmayan kirler varsa, özel temizleyiciler spraylar, kir çözücü emdirilmis kagitlar kullanilabilir. Bunlar yoksa, her cama bir damla sampuan veya benzeri yüzey aktif sivilar damlatilarak camlar parmakla ovalanir. Deterjan kullanilmamalidir. Bol su ile durulanarak suyu silkelendikten sonra yukarida anlatilan sekilde temizlik tekrarlanir.Temizlik üzerinde bu kadar uzun durmamizin nedeni, gözlüge en çok zararin bu asamada verilmesindendir.

Birçok sanayi ürününün kullanma kilavuzu, ürünün ambalaji içine yerlestirilir. Insanlarin saat gözlük gibi esyalarini kullana kullana ögrendikleri varsayilarak buna gerek duyulmaz. Bir esyayi uzun süre ve ideal formunda kullanmak, ancak bazi kurallara uymak ve bu kurallari aliskanliga dönüstürmekle mümkündür. Kravatla gömlekle silerek, camlari zemine degecek sekilde koyarak, tek elle ve hizla yüzden çekip alarak, koruyucu olmayan kiliflarda, çantada veya cepte tasiyarak, rastgele yerlerde unutarak gözlügün uzun süreli kullanilmasi zordur. Günlük yasamin vazgeçilmez bir unsuru olan böyle bir esyanin ideal kullanimi, ekonomik ömrünü birkaç kat uzatir.

Gözlük Çerçevesi Deformasyonları ?

Ilk alinista gözlük çerçevelerinde teknisyen dikkatinden kaçan bazi deformasyonlar oldugu gibi , kullanim ve tasima yanlisliklari sonucu da çerçeve deformasyonlara ugrayabilir. Böylece bir deformasyon tespit edildiginde, zaman geçirmeden optisyene basvurarak bu durumun düzeltilmesi ve ideal duruma getirilmesi gerekir.

Gözlük deformasyonları nasil anlaşılır ?

• Burun köprüsünün tam ortasindan dikine bir düzlem bulundugu varsayilarak , sag ve sol gövdelere bakildiginda her iki tarafta simetrik olmalidir.

• Gövdenin göz tarafinda kalan iç kismina 180 derecede bir düzlem kondugunda (menteselere dayanacak sekilde) sag ve sol halkalar bu düzleme esit mesafede olmalidir. Bu esitlik ayni zamanda ,camlarin merkezlerinin korneaya esit uzaklikta olmasini saglayacaktir. (sagda ve solda çok farkli dyoptriler istisnadir).

• Eger sasilik (strabismus) yoksa , göz bebekleri sag ve solda ayni yerde olmalidir. Yine egri burun istisnadir. Zira burunda saga veya sola dogru bir egiklik varsa , gözlük çerçevesi yüzde tam simetrik durmayacaktir.

• Gözlük saplari açilarak önce düz, sonra ters bir sekilde düzgün masa üstü gibi bir zemine koyuldugunda , sap uçlari veya büküm yerleri masaya degmelidir.

• Saplar gövdeyle 90 derecelik bir açi yapmali ve saplar düz bir biçimde kivrim yerine uzanmalidir. (sakaklari genis kisiler için verilmis disa dogru bombeler istisnadir.)

• Metal çerçevelerde, plaketlerin kaynak yerlerinden baslayarak egim ve kivrimlar simetrik olmalidir.(yine egri burunlar için özel yapilmis ayarlar istisnadir.)

• Çerçeve gövdesindeki cami sikistiran vidalar gevsek olmamalidir. Keza, saplarin mentese vidalari yeteri kadar siki olmalidir. Cami tutan vidalar sonuna kadar sikismali, arada açiklik kalmamalidir. Mentese vidalari zamanla gevsemeye meyillidir. Vidalarin gevseyip düsmesini önlemek için somun kullanilmali veya vidanin uç kismi preslenerek çikmasi önlenmelidir.

• Sap uzunluklari ve büküm yerleri esit olmalidir. Sap uçlari camlara temas etmemelidir.

• Çerçevenin gövdesinin öne veya saplara dogru egimi fazla olmamalidir.

• Gözlük gövdesinin her iki yandan bakildiginda yanaga dogru egimi (pantoskopik açisi)esit olmali ve yanaga degmemelidir.

• Saplarin kulak arkasina dönen kismi, kafa ile kulagin birlesme egrisini takip edecek gibi olmalidir.

• Sapin en uç noktasi, hem kulak arkasina hem de kafa derisine fazla baski yapmamalidir.

Gözlükte Deformasyonlar Neden Zararlıdır ?

Gözlükte deformasyonlar, hem estetik açidan , hem fonksiyonlari açisindan hos olmayan görüntüler ve sonuçlar dogurur. Yüzde çarpik duran bir gözlük, bir yandan kisiyi, bir yandan da beraber oldugu insanlari olumsuz biçimde etkiler. Ayrica deforme olan gözlük, cilde pisik veya kizariklik gibi zararlar verir .Çünkü agirliklar burun üzerine ve saplara esit dagilmaz.

Kaykilmalar veya ince, yüzeysel baskilar kulak arkasinda, sakaklarda ve burun üzerinde aci ve agri verir. Gözlügün görme fonksiyonlarini bozar, astigmatik ve prizmatik etkiler meydana getirerek bulanik görmeye, çift görmeye ve görme yorgunluguna, dolayisiyla bas agrisina neden olur.

Her 6 ayda bir ziyaret

Yukarida saydigimiz tüm olumsuzluklar, ancak isinin ehli bir usta teknisyen tarafindan düzeltilir. Bu tür ayar bozukluklari , egrilikleri, gevsemeleri konunun disinda birinin yapmasi zor ve risktir. Gözlükçünün çesitli cihaz ve el aletleriyle kolayca ve kisa sürede yapabilecegi bir ayar,yanlis ellerde kirilmayla sonuçlanabilir. Ziyaretlerin gözlük kullananin lehine bazi yararlari da vardir. Bu ziyaret esnasinda gözlüge derin temizleme yapilir,(ultra saundlu yikama cihazinda)gevseyen vidalar sikistirilir. Eskiyen, yesillesen, rengi degisen burun padleri degistirilir. Sayet ilgilenilir ise yeni teknolojik gelismelerden haberdar olunur. Cam ve çerçevenin miadinin dolup dolmadigina karar verilir.